Naukę szybkiego czytania zaczynamy od wyeliminowania prostych błędów czytelniczych. Omówmy je pokrótce:

•  Pierwszym z błędów jest nieodpowiednia pozycja ciała i niewłaściwe ułożenie tekstu w trakcie czytania – powoduje szybkie znużenie czytaniem, zmęczenie oczu, nawet ból głowy; utrudnia też skupienie uwagi na czytanym tekście.
• Kolejna przeszkoda na drodze do sprawnego czytania to subwokalizacja lub nawet wokalizacja w trakcie czytania. Czytając wolno, tradycyjnie, wymawiamy w myślach słowa, które czytamy, a mniej sprawni czytelnicy wymawiają je szeptem, półgłosem albo tylko poruszają ustami. Wymawianie w myślach lub na głos uzasadnione jest tylko w początkowym etapie nauki czytania lub w szczególnych przypadkach, na przykład kiedy spotykamy nowe słowo i chcemy je sobie przyswoić.
• Czytając wolno, w tradycyjny sposób, czytamy słowo po słowie. Czytamy tak jak nauczyliśmy się w szkole podstawowej, składamy tekst z pojedynczych słów mimo tego, że nasze możliwości są dużo większe. W trakcie czytania słowo po słowie oczy mają tendencję do błądzenia, zatrzymywania się i nawrotów. Tracimy w ten sposób czas, ale także gubimy wątek czytanego tekstu i rozpraszamy się. Bardzo często właśnie to jest przyczyną niskiego rozumienia.
  
• Kolejny błąd to czytanie bez wcześniejszego przeglądu - to tak, jakbyśmy poruszali się po nieznanym terenie bez mapy. Przegląd przed czytaniem pozwala lepiej zorganizować samo czytanie (oszczędność czasu), podnosi zrozumienie i zapamiętanie. Oczywiście nie polecamy przeglądu przy czytaniu powieści bo to mogłoby pozbawić nas przyjemności czytania, ale przy literaturze naukowej czy popularnonaukowej przegląd jest jak najbardziej wskazany.
• Do czytania należy podchodzić w sposób elastyczny. Nie można wszystkiego czytać w ten sam sposób, na przykład z tą samą prędkością. Czytanie wszystkiego jednakowym tempem przypomina jazdę samochodem ze stałą prędkością, niezależnie od odcinka drogi po której właśnie jedziemy i warunków na trasie. Nikt tak nie prowadzi samochodu. Ale niemal wszyscy tak właśnie czytają!

W psychofizycznych podstawach szybkiego czytania dużą rolę odgrywa wiedza na temat pracy oczu. W 1925 roku sfilmowano po raz pierwszy (w USA) ruchy gałek ocznych w trakcie czytania. Na podstawie między innymi takich badaniach stwierdzono, że oczy poruszają się skokowo zatrzymując się na odczytywanym wyrazie. W czasie godziny czytania oczy są w ruchu tylko przez około 3 minuty. Pozostały czas to wpatrywanie się w pojedyncze wyrazy.

Sztuka szybkiego czytania to, w dużej mierze, umiejętność lepszego wykorzystania tego czasu. W trakcie kursu uczymy się by jednym spojrzeniem rozpoznać (odczytać) nie jeden wyraz a dwa wyrazy, następnie nie dwa, tylko trzy. W ten sposób przechodzimy do czytania grupami wyrazów. Już nie składamy treści z pojedynczych wyrazów (na tej samej zasadzie dziecko składa wyraz z pojedynczych liter), ale bezpośrednio odczytujemy treść.

W wyniku tego, czytamy szybciej, ale też poprawiamy rozumienie i zapamiętanie przeczytanych informacji. Badania prowadzone w Europie od lat 70. XX wieku pokazują, że czytający szybko przewyższają w zrozumieniu czytających wolno nawet o 30-40%.

Nauka szybkiego czytania obejmuje też ćwiczenia koncentracji uwagi. Poziom skupienia uwagi na czytanym tekście poprawia się już w wyniku wyeliminowania podstawowych błędów. Znaczącą rolę w poprawieniu koncentracji odgrywa też przyspieszenie tempa czytania. Dostarczamy wtedy informacje do naszej głowy szybciej i umysł nie ma czasu by „się nudzić”. Nie dopuszcza to do naszej świadomości innych myśli poza wątkiem czytanego tekstu. Nie występuje wówczas dobrze znane wszystkim zjawisko: „czytam a myślami jestem gdzie indziej”. Można zatem podsumować ten wątek stwierdzeniem, że do podstawowych błędów czytelniczych należy także zbyt wolne czytanie, gdyż w trakcie wolnego czytania ciężko utrzymać koncentrację uwagi.

Trening szybkiego czytania jest rzeczą prostą, w znakomitej większości techniczną, to znaczy, że w wyniku wykonywania określonych ćwiczeń, u każdego, kto takie ćwiczenia wykonuje, pojawiają się pozytywne efekty. Wiele z ćwiczeń, na pierwszy rzut oka, ma niewiele wspólnego z czytaniem. Są to rzeczy przyjemne, zabawne i łatwe do wykonania. Dlatego na kursie dobrze czują się również osoby, które nie lubią czytać, które mają problemy z czytaniem, także dyslektycy.

Napisał: Krzysztof Matys
Centrum Edukacji Edusfera.pl

---

SZYBKIE CZYTANIE
Czytaj i ucz się 2-3 razy szybciej!
więcej